Thành phố Pleiku (TP.Pleiku) là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hoá của tỉnh Gia Lai, là địa bàn tập trung đông dân cư, với nhiều thành phần khác nhau. Những năm gần đây, cùng với sự phát triển về kinh tế, đời sống vật chất và tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao, thì tình hình vi phạm, tội phạm trên địa bàn cũng diễn biến ngày càng phức tạp. So với các địa phương khác của tỉnh, hàng năm số lượng tin báo, tố giác về tội phạm và kiến nghị khởi tố, cũng như số lượng án hình sự mà Viện kiểm sát nhân dân TP.Pleiku phải thụ lý, kiểm sát lớn, trong đó có nhiều vụ việc nghiêm trọng, phức tạp, khó giải quyết. Thời gian qua, mặc dù mối quan hệ phối hợp giữa Viện kiểm sát và Cơ quan điều tra không ngừng được duy trì, củng cố, các Kiểm sát viên khi được phân công thực hành quyền công tố, kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố luôn nêu cao tinh thần tự giác, trách nhiệm, nhưng trước diễn biến phức tạp của tình hình vi phạm, tội phạm trên địa bàn, tập thể Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân TP.Pleiku nhận thấy cần tiếp tục nâng cao chất lượng công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố của Cơ quan điều tra và cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra. Xác định đây là giải pháp cơ bản, đầu tiên của nhiệm vụ chống oan, sai, chống bỏ lọt tội phạm và người phạm tội.
 
Trên tinh thần đó, cùng với việc thực hiện Kế hoạch số 01/KH-VKS ngày 02/01/2020 của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai về công tác kiểm sát của ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai năm 2020, tập thể Lãnh đạo, cán bộ, Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân TP.Pleiku đã tập trung thảo luận và thống nhất ngoài triển khai, thực hiện các công tác đột phá do Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai đã xác định, thì đơn vị xác định thêm công tác đột phá trong năm 2020 là: “Nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, chống oan, sai, chống bỏ lọt tội phạm và người phạm tội”. Công tác đột phá này đã được đưa vào Kế hoạch số 50/KH-VKS ngày 08/01/2020 của Viện kiểm sát nhân dân TP.Pleiku về công tác năm 2020, để khẩn trương tổ chức thực hiện.

Viện trưởng VKSND thành phố Pleiku phát biểu tại Cuộc họp

Ngay sau khi đạt sự đồng thuận, thống nhất cao trong tập thể và đưa vào Kế hoạch công tác chung năm 2020 của đơn vị, Viện kiểm sát nhân dân TP.Pleiku đã nhanh chóng xây dựng Kế hoạch thực hiện công tác đột phá, nhằm mục đích nâng cao tinh thần trách nhiệm, tính chủ động của Lãnh đạo, cán bộ, Kiểm sát viên, qua đó nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; không để xảy ra án khởi tố oan, sai, bỏ lọt tội phạm và người phạm tội; kịp thời phát hiện, làm rõ những tồn tại, vi phạm để kết luận và kiến nghị khắc phục; phối hợp với Cơ quan điều tra đề ra những giải pháp để giải quyết những khó khăn, vướng mắc đối với công tác này.

Kế hoạch thực hiện công tác đột phá yêu cầu Lãnh đạo, cán bộ, Kiểm sát viên cần nhận thức và xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của Viện kiểm sát trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Vận dụng linh hoạt và thực hiện triệt để các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân, Thông tư liên tịch số 01/2017, Quy chế tạm thời công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố ban hành kèm theo Quyết định số 169/QĐ-VKSTC ngày 02/5/2018 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao (viết tắt là Quy chế tạm thời) trong quá trình kiểm sát, nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố của Cơ quan điều tra và cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra; chú trọng công tác trực tiếp kiểm sát; kiên quyết kiến nghị, kháng nghị khi phát hiện có vi phạm. Thực hiện đạt và vượt chỉ tiêu, nhiệm vụ liên quan đến công tác kiểm sát tố giác, tin báo về tội phạm theo yêu cầu của Quốc hội đã được xác định trong Nghị quyết số 96/2019/QH14 ngày 27/11/2019.

Những nhiệm vụ trọng tâm mà Kế hoạch thực hiện công tác đột phá của Viện kiểm sát nhân dân TP.Pleiku đề ra là:

- Tăng cường trách nhiệm của Lãnh đạo, cán bộ, Kiểm sát viên trong công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố của Cơ quan điều tra và cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra. Đề ra yêu cầu xác minh đối với 100% tố giác, tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố thụ lý đồng thời bám sát tiến độ xác minh, thu thập thông tin, chứng cứ của Cơ quan điều tra. Đảm bảo việc giải quyết tố giác, tin báo đúng thời hạn, đảm bảo căn cứ theo quy định.

- Nâng cao tỷ lệ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; nâng cao chất lượng công tác xác minh, giải quyết của Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, qua đó nâng cao tỷ lệ phát hiện tội phạm, tránh bỏ lọt tội phạm và không làm oan người vô tội. Góp phần tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

- Thực hiện triệt để chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Viện kiểm sát theo luật định, nâng cao chất lượng các cuộc trực tiếp kiểm sát tại Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra; tập trung phát hiện tồn tại, vi phạm để kịp thời kiến nghị yêu cầu khắc phục.

Trong công tác chỉ đạo, triển khai:

- Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân TP.Pleiku kịp thời triển khai, quán triệt đến toàn thể cán bộ, Kiểm sát viên các chỉ tiêu, nhiệm vụ theo yêu cầu của Quốc hội đã được xác định trong Nghị quyết số 96/2019/QH14 ngày 27/11/2019 của Quốc hội, đặc biệt là chỉ tiêu về công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Quán triệt Chỉ thị của Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kế hoạch của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh, Viện kiểm sát nhân dân TP.Pleiku về nhiệm vụ, chỉ tiêu công tác năm 2020; tiếp tục quán triệt các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân có liên quan đến công tác kiểm sát tố giác, tin báo tội phạm, Thông tư liên tịch số 01/2017, Quy chế tạm thời của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, để cán bộ, Kiểm sát viên nắm bắt, thực hiện.

- Trên cơ sở các quy định, hướng dẫn của Bộ luật Tố tụng hình sự, Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân, Thông tư liên tịch số 01/2017, đề ra biện pháp nhằm kiểm sát chặt chẽ công tác tiếp nhận, thụ lý, phân công xác minh, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố của Cơ quan điều tra cùng cấp, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra. Nâng cao trách nhiệm của Lãnh đạo, Kiểm sát viên, cán bộ trong quá trình chỉ đạo, thực hiện công tác kiểm sát; tích cực phối hợp với Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, để tạo điều kiện thuận lợi và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát.

- Phấn đấu tỷ lệ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố đạt 90% trở lên; hạn chế đến mức thấp nhất tỷ lệ tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố quá thời hạn giải quyết, không quá 10%. Không để xảy ra việc Cơ quan điều tra tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo tội phạm thuộc trách nhiệm, nhưng Viện kiểm sát không theo dõi, kiểm sát được.

Kế hoạch đề ra các biện pháp để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, gồm:

- Đẩy mạnh công tác kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố. Phân công cán bộ theo dõi chặt chẽ, thường xuyên cập nhật  việc thụ lý, phân công, giải quyết tin báo tội phạm của Cơ quan điều tra và cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra. Cân nhắc, phân công Kiểm sát viên giải quyết đối với từng tin báo cụ thể, trên cơ sở năng lực, sở trường của từng người, nhằm tạo điều kiện để Kiểm sát viên chủ động hơn trong việc theo dõi, kiểm sát việc giải quyết của Cơ quan điều tra.

- Theo dõi, kiểm sát chặt chẽ ngay từ khâu tiếp nhận thông tin của Cơ quan điều tra, nhất là sổ thụ lý thông tin chung và thông qua các nguồn thông tin khác (phương tiện thông tin đại chúng, qua kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam, qua kiểm sát điều tra các vụ án hình sự…) để nắm bắt tin báo. Ngay sau khi ra quyết định phân công kiểm sát tin báo, Kiểm sát viên chủ động đề ra yêu cầu kiểm tra xác minh đối với tất cả các tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Yêu cầu Cơ quan điều tra tiến hành kiểm tra, xác minh tin báo tội phạm theo đúng quy định. Chủ động liên hệ với Cơ quan điều tra đối chiếu việc tiếp nhận, xử lý tố giác, tin báo tội phạm của Cơ quan điều tra; theo dõi sát diễn biến, tình hình kiểm tra xác minh, kịp thời có biện pháp đôn đốc, nhắc nhở Điều tra viên đẩy nhanh tiến độ giải quyết tin báo.

- Trong quá trình kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo, Kiểm sát viên thực hiện nghiêm túc việc trích cứu tài liệu, chứng cứ do Cơ quan điều tra thu thập được ở từng giai đoạn; lập hồ sơ kiểm sát tin báo theo đúng Quy chế của Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Kịp thời báo cáo, đề xuất đến Lãnh đạo phụ trách các tình huống phát sinh, các khó khăn, vướng mắc để Lãnh đạo nắm bắt, chỉ đạo.

- Trước khi kết thúc việc xác minh, Kiểm sát viên chủ động yêu cầu Điều tra viên chuyển hồ sơ để nghiên cứu và thống nhất hướng xử lý; Kiểm sát viên phải báo cáo Lãnh đạo phụ trách về kết quả xác minh, đề xuất hướng xử lý trước khi trao đổi, thống nhất với Điều tra viên. Trên cơ sở đó, kiểm sát chặt chẽ các quyết định khởi tố, không khởi tố vụ án hình sự, quyết định gia hạn, tạm đình chỉ giải quyết tin báo hoặc phục hồi giải quyết tin báo của Cơ quan điều tra. 

- Triển khai thực hiện tốt yêu cầu gắn trách nhiệm công tố với hoạt động kiểm tra xác minh, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm của Cơ quan điều tra. Kiểm sát viên chủ động có kế hoạch và phối hợp với Điều tra viên từ khi tiếp nhận thông tin, kiểm sát chặt chẽ quá trình khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, chủ động đề ra yêu cầu trực tiếp tại hiện trường để làm rõ những vấn đề quan trọng của thông tin. Đối với những tố giác, tin báo tội phạm nghiêm trọng, phức tạp có vướng mắc, bất cập về đường lối giải quyết thì đề xuất Lãnh đạo họp liên ngành để thống nhất quan điểm xử lý hoặc có văn bản thỉnh thị quan điểm đường lối giải quyết của Viện kiểm sát cấp trên.

- Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác trực tiếp kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố của Cơ quan điều tra và Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra. Kịp thời yêu cầu, kiến nghị khi phát hiện Cơ quan điều tra hoặc các cơ quan chức năng khác không thực hiện đầy đủ, đúng quy định của pháp luật trong việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Không để xảy ra án khởi tố oan, sai, bỏ lọt tội phạm và người phạm tội.
Trong năm 2020, dự kiến trực tiếp kiểm sát toàn diện việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.Pleiku 01 lần; trong đó lồng ghép việc kiểm sát việc tiếp nhận, thụ lý, xử lý ban đầu của Công an các xã, phường. Dự kiến trực tiếp kiểm sát tại Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP.Pleiku 01 lần đối với các tin báo, tố giác Cơ quan điều tra ra Quyết định không khởi tố vụ án.

Để thực hiện đạt hiệu quả, chất lượng công tác đột phá đã lựa chọn, Kế hoạch của Viện kiểm sát nhân dân TP.Pleiku đã đề ra các giải pháp sau:

1. Tổ chức quán triệt, nâng cao nhận thức cho cán bộ, Kiểm sát viên về vị trí, vai trò của công tác kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo tội phạm và kiến nghị khởi tố, xác định đây là giải pháp cơ bản đầu tiên của nhiệm vụ chống oan, sai, chống bỏ lọt tội phạm và người phạm tội, từ đó nâng cao ý thức trách nhiệm, tính chủ động, tự giác trong thực hiện nhiệm vụ.

2. Viện trưởng trực tiếp theo dõi, chỉ đạo công tác thực hành quyền công tố, kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố. Các Phó Viện trưởng trong lĩnh vực chỉ đạo án hình sự được phân công tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo điều hành, nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm của cán bộ, Kiểm sát viên làm công tác kiểm sát giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố.

3. Trong quá trình thực hiện công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành, Viện trưởng, các Phó Viện trưởng cập nhật, nghiên cứu, phổ biến những biện pháp, các làm hay của các địa phương, truyền đạt kinh nghiệm công tác, giúp cán bộ, Kiểm sát viên nắm vững kiến thức chuyên môn, tích cực, chủ động nâng cao chất lượng công tác.

4. Kiểm sát viên phải chủ động trong quan hệ phối hợp, đặc biệt là với Cơ quan điều tra, Điều tra viên; chủ động đánh giá tình hình tiếp nhận, trao đổi về kế hoạch điều tra xác minh, xử lý tố giác, tin báo về tội phạm để thống nhất hướng giải quyết. Đối với những tin báo nghiêm trọng, phức tạp chưa thống nhất được, thì tiến hành họp Ba ngành để thống nhất quan điểm giải quyết, trường hợp không thống nhất được thì báo cáo ngành cấp trên để có hướng dẫn, chỉ đạo.

5. Tranh thủ sự quan tâm, lãnh đạo Thành ủy Pleiku, sự theo dõi, chỉ đạo của Lãnh đạo Viện và các Phòng nghiệp vụ Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai để tháo gỡ, giải quyết  những khó khăn vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện chức năng kiểm sát.

Phát huy những kết quả công tác đã đạt được trong năm 2019, với phương châm: “Đoàn kết, đổi mới – Trách nhiệm, kỷ cương – Thực chất, hiệu quả”, tập thể Lãnh đạo, cán bộ, Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân TP.Pleiku sẽ tiếp tục tăng cường tính chủ động, tự giác, để hoàn thành tốt nhất Kế hoạch công tác năm 2020 của đơn vị nói chung và Kế hoạch thực hiện công tác đột phá nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố, kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố nói riêng, đảm bảo thực hiện nhiệm vụ chống oan, sai, chống bỏ lọt tội phạm và người phạm tội, góp phần ổn định tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn TP.Pleiku, phục vụ Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.