Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai - Kon Tum những ngày đầu thành lập

Bài 1

Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai – Kon Tum những ngày đầu thành lập

 
Đại thắng Mùa Xuân năm 1975. Miền Nam hoàn toàn giải phóng, đất nước thống nhất, non sông thu về một mối. Nhiệm vụ tiếp quản vùng mới giải phóng, củng cố hệ thống chính quyền cách mạng, ổn định tình hình, khôi phục sản xuất, xây dựng xã hội mới... được khẩn trương thực hiện. Đầu tháng 5/1975, hệ thống chính quyền cách mạng trên toàn bộ miền Nam được thành lập. Đây là thời điểm chính quyền cách mạng các cấp, trong đó có tỉnh Gia Lai – Kon Tum, cùng các tổ chức đoàn thể đã phối hợp thực hiện những biện pháp để nhanh chóng ổn định tình hình chính trị, xã hội, giữ vững và phát huy những thành quả cách mạng đã giành được.

Lúc bấy giờ bọn phản động trong nước cấu kết với các thế lực thù địch bên ngoài điên cuồng chống phá Cách mạng nước ta. Việc quản lý xã hội, quản lý kinh tế vận hành theo cơ chế tập trung, bao cấp nên còn nhiều lỏng lẻo, sơ hở. Những nhân tố tiêu cực trên làm cho tình hình tội phạm càng thêm phức tạp và nghiêm trọng. Trước tình hình đó đặt ra cho công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm những yêu cầu mới cần phải được giải quyết để bảo vệ các lợi ích của Nhà nước, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, đảm bảo cho pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất trong cả nước. Do vậy Đảng và Nhà nước đã có chủ trương chỉ đạo ngành Kiểm sát tổ chức và hoạt động trên phạm vi cả nước, theo hướng: Củng cố, phát triển Viện kiểm sát nhân dân ở các tỉnh phía Bắc và thành lập Viện kiểm sát nhân dân ở các tỉnh phía Nam.

Trong bối cảnh chung ấy, ngày 27/11/1975 Viện kiểm sát nhân tỉnh Gia Lai - Kon Tum được thành lập (tiền thân của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai ngày nay). Khi mới thành lập, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai - Kon Tum có 04 đồng chí (trong đó: Viện kiểm sát nhân dân tối cao điều động 03 đồng chí và 01 đồng chí do Thường vụ Tỉnh uỷ cử giữ chức vụ Quyền Viện trưởng để xây dựng Tổ chức bộ máy Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai - Kon Tum).
 

Ảnh tư liệu hoạt động của Viện KSND tỉnh Gia Lai
 

Việc thành lập Viện kiểm sát nhân dân ở các tỉnh phía Nam thời điểm đó xuất phát từ nhu cầu khách quan của việc xây dựng bộ máy Nhà nước và yêu cầu của việc tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. Với nhiệm vụ chủ yếu trong giai đoạn mới thành lập là: Phục vụ đắc lực các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước ở vùng mới giải phóng; cùng các cơ quan chức năng trấn áp kịp thời các đối tượng phản cách mạng, gián điệp do Mỹ - Ngụy cài lại và các đối tượng phản động lợi dụng hoạt động tôn giáo để chống phá cách mạng; trừng trị nghiêm khắc những kẻ cầm đầu các tổ chức vũ trang bạo loạn, xúi giục, lừa đảo, tổ chức trốn đi nước ngoài trái phép và những kẻ lưu manh, côn đồ, giết người, cướp của...; vận dụng đúng đắn đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước trong việc xoá bỏ giai cấp tư sản mại bản, đưa tập trung cải tạo những tên ngụy quân ngụy quyền có tội ác với nhân dân; tham gia giải quyết các tệ nạn xã hội để giữ vững trật tự, trị an xã hội, củng cố chính quyền cách mạng; Đồng thời, tích cực phục vụ chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về thống nhất tiền tệ, thực hiện vận động nông dân đi vào con đường làm ăn tập thể.

Ngày 15/3/1976, Hội đồng Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam ra Sắc luật số 01-SL/76 về công tác tư pháp, gồm 5 chương, 20 điều, quy định về tổ chức và nguyên tắc hoạt động của Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, xác định rõ nhiệm vụ đấu tranh chống những tội phạm và hành vi vi phạm pháp luật, góp phần bảo đảm cho pháp luật, chính sách của chính quyền cách mạng được chấp hành nghiêm chỉnh, bảo vệ chính quyền cách mạng, thực hiện chuyên chính đối với bọn phản cách mạng, mở rộng dân chủ đối với nhân dân, giữ vững an ninh, trật tự, bảo vệ tài sản công cộng, bảo vệ tính mạng, tài sản và các quyền lợi hợp pháp khác của công dân.

Ngày 25/4/1976, cuộc Tổng tuyển cử bầu Quốc hội của nước Việt Nam thống nhất (Quốc hội khóa VI) được tổ chức trên toàn quốc. Đây là sự kiện chính trị quan trọng của nhân dân ta trên con đường thống nhất nước nhà về mặt Nhà nước.

Cùng thời điểm đó, ngày 23/4/1976 Bộ Tư pháp Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam đã ban hành Nghị định số 09/BTP-NĐ về việc thành lập 21 Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh trực thuộc Trung ương ở phía Nam, bao gồm: Viện KSND thành phố Hồ Chí Minh và VKSND các tỉnh: Minh Hải; Kiên Giang; An Giang; Đồng Tháp; Hậu Giang; Cửu Long; Tiền Giang; Long An; Sông Bé; Đồng Nai; Lâm Đồng; Thuận Hải; Bến Tre; Tây Ninh; Bình Trị Thiên; Quảng Nam - Đà Nẵng; Nghĩa Bình; Phú Khánh; Gia Lai - Kon Tum; Đắk Lắk.
Sau khi chính thức được thành lập theo Nghị định 09/BTP-NĐ ngày 23/4/1976, Viện KSND các tỉnh phía Nam, trong đó có Viện KSND tỉnh Gia Lai – Kon Tum đã tập trung vào việc bảo vệ quyền dân chủ của công dân, coi đó là nhiệm vụ chính trị hàng đầu để ổn định tình hình vùng mới giải phóng, góp phần đấu tranh xóa bỏ pháp luật cũ, thiết lập và củng cố pháp chế xã hội chủ nghĩa./.