Ngày 17/5/2021, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao đã ban hành Chỉ thị số 03/CT-VKSTC về tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số trong Ngành KSND. Trong Chỉ thị số 01/CT-VKSTC ngày 02/12/2022 của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao về công tác của ngành Kiểm sát nhân dân năm 2023 đã xác định “Năm 2023 là năm đột phá về ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong Ngành Kiểm sát nhân dân”. Nhận thức rõ vai trò, tầm quan trọng của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác chuyên môn nghiệp vụ, ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai và Viện kiểm sát nhân dân huyện Đak Pơ cũng đã xác định công tác đột phá năm 2023: “Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số trong công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành và công tác nghiệp vụ.”.
Kiểm sát viên báo cáo án hình sự bằng sơ đồ tư duy
Trên cơ sở thực hiện công tác đột phá năm 2023, tập thể Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân huyện Đak Pơ cùng với các đồng chí Kiểm sát viên, Kiểm tra viên cũng đã tích cực tự nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm để thực hiện tốt khâu công tác đột phá. Bước đầu thực hiện, Viện kiểm sát nhân dân huyện Đak Pơ gặp không ít khó khăn do công chức trong đơn vị không chuyên sâu về trình độ công nghệ thông tin. Tuy nhiên, được sự quan tâm, hướng dẫn của Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Gia Lai và chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân huyện, cùng với sự quyết tâm, tìm tòi, học hỏi của công chức trong đơn vị, trong 06 tháng đầu năm 2023, Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân huyện Đak Pơ đã thực hiện báo cáo án bằng sơ đồ tư duy đối với 06 vụ án hình sự để phục vụ công tác truy tố, 03 vụ án dân sự để phục vụ công tác xét xử. Sơ đồ vụ án được trình chiếu lên màn hình, phản ánh đầy đủ nội dung vụ án, các chứng cứ buộc tội, chứng cứ gỡ tội, tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Từng luận cứ được đính kèm các link mở ra hình ảnh, các file tài liệu, nhận định đề xuất của Kiểm sát viên về đường lối giải quyết vụ án.
Sau khi nghe đồng chí Kiểm sát viên báo cáo án bằng sơ đồ tư duy, Lãnh đạo, Kiểm sát viên và Kiểm tra viên đều nhận thấy, việc báo cáo án, đánh giá chứng cứ thông qua hình thức sơ đồ tư duy rất đầy đủ, dễ hiểu, sinh động, tính thuyết phục cao và giúp lãnh đạo đơn vị nắm bắt toàn bộ nội dung của vụ án để có hướng chỉ đạo kịp thời, đồng thời dễ dàng nhìn nhận các thiếu sót trong hồ sơ để khắc phục, sửa chữa. Kết thúc buổi báo cáo án, đơn vị đã thảo luận, trao đổi, góp ý, rút kinh nghiệm, nhằm đẩy mạnh hơn nữa việc ứng dụng công nghệ thông tin, thúc đẩy chuyển đổi số và báo cáo án bằng phương pháp sơ đồ tư duy trong thời gian tới.
Đặc biệt trong đợt xét rút ngắn thời gian thử thách của án treo, miễn chấp hành thời hạn quản chế còn lại trong đợt lễ 30/4. Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân huyện Đak Pơ đã xây dựng báo cáo xét rút ngắn thời gian thử thách của án treo đối với 04 bị án, miễn chấp hành thời hạn quản chế còn lại đối với 01 bị án bằng sơ đồ tư duy.
Toàn cảnh báo cáo xét rút ngắn thời gian thử thách của án treo, miễn chấp hành thời hạn quản chế còn lại bằng sơ đồ tư duy
Các bước thực hiện báo cáo xét rút ngắn thời gian thử thách của người được hưởng án treo, miễn chấp hành thời hạn quản chế còn lại bằng sơ đồ tư duy:
Thứ nhất: Sau khi tiếp nhận hồ sơ đề nghị của Cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện, Kiểm sát viên kiểm sát chặt chẽ các thủ tục tố tụng, các quyết định như: Bản án hình sự; các nghĩa vụ về dân sự; hình phạt bổ sung; án phí, Quyết định thi hành án hình sự của Tòa án nhân dân có thẩm quyền đối với bị án; việc thực hiện các nội dung được nêu trong Quyết định của Bản án; kiểm tra đơn đề nghị xem xét rút ngắn thời gian thử thách của án treo, miễn chấp hành thời hạn quản chế còn lại; biên bản họp của Ủy ban nhân dân cấp xã đánh giá bị án đối với các nội dung theo quy định tại Điều 62, Điều 65 Bộ luật Hình sự, Điều 89, 114 Luật Thi hành án hình sự; báo cáo đề nghị của Ủy ban nhân dân cấp xã; đề nghị của Cơ quan thi hành án; bị án đã được xét rút ngắn thời gian thử thách lần 1 hay lần 2, trên cơ sở đó để xem xét thời gian đã chấp hành án của bị án là 1/2 hay 3/4 thời gian thực tế đã chấp hành để đề nghị theo quy định.
Thứ hai: Trên cơ sở thu thập các tài liệu tố tụng, chứng cứ của Cơ quan thi hành án hình sự, Kiểm sát viên xây dựng báo cáo xét rút ngắn thời gian thử thách của án treo, miễn chấp hành thời hạn quản chế còn lại trên phần mềm Mind map, phân nhánh các trường hợp xét đối với các bị án (01 nhánh thống nhất việc xét miễn, giảm và 01 nhánh không thống nhất xét miễn, giảm), trong đó scan các Quyết định tố tụng, đơn xin xét của bị án, biên bản họp, công văn đề nghị xét của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi bị án đang chấp hành án, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện... Việc xây dựng sơ đồ tư duy đối với các trường hợp xét rút ngắn thời gian thử thách của án treo, miễn chấp hành thời hạn quản chế còn lại một mặt giúp cho Kiểm sát viên hệ thống được toàn bộ các thủ tục tố tụng, các tài liệu, chứng cứ, nắm chắc thời hạn, từ đó có thể phát hiện các thiếu sót trong hồ sơ để kịp thời yêu cầu khắc phục, sửa chữa; mặt khác xây dựng sơ đồ tư duy sẽ tạo thuận lợi, hỗ trợ tốt cho Kiểm sát viên trong việc báo cáo, đề xuất quan điểm giải quyết đến lãnh đạo Viện. Sơ đồ tư duy còn bảo đảm cho hoạt động báo cáo thêm phần sinh động, thuyết phục cao và giúp lãnh đạo Viện dễ dàng nắm bắt toàn bộ nội dung của việc xét rút ngắn để có hướng chỉ đạo.
Thứ ba: Trên cơ sở sơ đồ tư duy, Kiểm sát viên xây dựng file Word bao gồm các cột mục để thuận lợi trong báo cáo:
STT |
Tên bị án |
Hình phạt |
Đã xét giảm lần 1 |
Thời gian bắt đầu chấp hành |
Thời hạn tính đến 30/4 |
Thời gian còn lại |
Thời gian đề nghị |
Ghi chú |
01 |
Nguyễn Văn A - khoản 2 Điều 134 BLHS |
02 (hai) năm tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 04 (bốn) năm |
không |
27/11/2019 |
03 năm 05 tháng 03 ngày |
06 tháng 07 ngày |
04 tháng |
Đủ điều kiện quy định tại Điều 65 BLHS và Điều 89, 90 Luật THAHS |
02 |
Nguyễn Văn B - khoản 2 Điều 134 BLHS |
02 (hai) năm tù nhưng cho hưởng án treo, thời gian thử thách 04 (bốn) năm |
Đợt 2/9 năm 2022: rút ngắn 03 tháng |
02/7/2020 |
02 năm 09 tháng 28 ngày |
01 năm 02 tháng 02 ngày |
05 tháng |
Không đủ điều kiện quy định tại khoản 2 Điều 8 NQ số 02 và khoản 2 Điều 89 Luật THAHS (không đủ ¾ thời gian thử thách thực tế Tòa án tuyên |
03 |
Nguyễn Văn C - khoản 1 Điều 87 BLHS |
03 năm phạt Quản chế |
không |
26/02/2021 |
02 năm 02 tháng 04 ngày |
09 tháng 26 ngày |
09 tháng 26 ngày |
Đủ điều kiện quy định tại khoản 5 Điều 62 BLHS, Điều 114, 117 Luật THAHS. |
Thứ tư: Sau khi đã số hóa hồ sơ, báo cáo bằng sơ đồ tư duy thì Kiểm sát viên đề xuất lãnh đạo đường lối giải quyết đối với các trường hợp xét rút ngắn thời gian thử thách của án treo, miễn chấp hành thời hạn quản chế còn lại để tham dự phiên họp.
Giải pháp để hoàn thiện việc báo cáo bằng sơ đồ tư duy đối với việc kiểm sát các hoạt động tư pháp của Kiểm sát viên trong thời gian tới:
Một là, Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quán triệt, học tập, nâng cao nhận thức của các đơn vị, cán bộ, đảng viên về sự cần thiết và tính cấp thiết của ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số. Người đứng đầu đơn vị chịu trách nhiệm trực tiếp về đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong cơ quan, đơn vị, tiên phong, đi đầu trong việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của đơn vị mình.
Hai là, phát huy tinh thần trách nhiệm của cán bộ, công chức đơn vị trong việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số. Trong đó, lực lượng thanh niên phải là lực lượng xung phong đi đầu thực hiện chủ trương đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.
Ba là, đẩy mạnh thực hiện công tác xây dựng các loại báo cáo bằng phương pháp trình chiếu, sơ đồ hoá, thực hiện phòng họp không giấy.
Bốn là, tiếp tục đẩy mạnh việc số hóa hồ sơ, không chỉ án hình sự, án dân sự mà đơn vị đã thực hiện trong thời gian qua mà còn số hóa hồ sơ kiểm sát hoạt động tư pháp như xét rút ngắn thời gian thử thách của án treo, xét giảm thời gian cải tạo không giam giữ, miễn, giảm nghĩa vụ thi hành án dân sự, các trường hợp khiếu nại, tố cáo trong các hoạt động tư pháp…