Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh

Giải pháp tác nghiệp trong hoạt động trực tiếp kiểm sát việc tuân theo pháp luật đối với nhà tạm giữ, trại tạm giam

Thứ ba - 06/12/2016 03:54 3.465 0
Công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự nói chung; Hoạt động trực tiếp kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc tạm giữ, tạm giam đối với Nhà tạm giữ, Trại tạm giam nói riêng là một trong những phương thức hoạt động quan trọng và thường xuyên củaViện kiểm sát nhân dân 2 cấp;
Nội dung này được quy định tại điểm a, khoản 2 Điều 22 Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân năm 2014; Quy chế công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự số: 35/QĐ-VKSTC-V4 ngày 29/1/2013 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao.  Nhằm bảo đảm: Việc bắt, tạm giữ, tạm giam, việc thực hiện chế độ quản lý tạm giữ, tạm giam, chế độ của người bị tạm giữ, tạm giam đúng quy định của pháp luật; quyền con người và các quyền, lợi ích hợp pháp khác của người bị bắt, tạm giữ, tạm giam, không bị pháp luật hạn chế phải được tôn trọng và bảo vệ, phục vụ tốt cho công tác điều tra, truy tố, xét xử các vụ án hình sự. 
 
Hoạt động trực tiếp kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam đối với Nhà tạm giữ, Trại tạm giam của hai cấp kiểm sát tỉnh Gia lai đã được triển khai trong nhiều năm qua và đạt được những kết quả đáng kể, góp phần bảo vệ pháp chế, giữ gìn kỷ cương pháp luật trong công tác tạm giữ, tạm giam trên địa bàn, phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử  các vụ án hình sự, đấu tranh phòng chống vi phạm, tội phạm trong lĩnh vực hoạt động tư pháp.

Tuy nhiên trong chừng mực nào đó hiệu quả, chất lượng hoạt động trực tiếp kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tạm giữ, tạm giam đối với Nhà tạm giữ, Trại tạm giam của hai cấp kiểm sát ở tỉnh Gia lai trong những năm qua vẫn còn những mặt hạn chế. Nội dung hoạt động còn đơn điệu, nặng về hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch; biện pháp, giải pháp, kỹ năng kiểm sát còn sơ sài, hiệu quả, chất lượng hoạt động kiểm sát ở một số đơn vị chưa cao.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động trực tiếp kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác tạm giữ, tạm giam đối với Nhà tạm giữ, Trại tạm giam ở hai cấp kiểm sát; chúng tôi xin trao đổi “Một số giải pháp tác nghiệp trong hoạt động trực tiếp kiểm sát việc tuân theo pháp luật đối với nhà tạm giữ, trại tạm giam”, cụ thể như sau:

I. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu:

Phương thức hoạt động trực tiếp kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác tạm giữ, tạm giam đối với Nhà tạm giữ, Trại tạm giam của Viện kiểm sát 2 cấp, hiện tại hiệu quả chất lượng chưa cao cả về hình thức thủ tục hồ sơ kiểm sát, cả về nội dung chất lượng của bản kết luận kiến nghị, kháng nghị; kĩ năng trực tiếp kiểm sát còn đơn giản chưa sâu, hiệu quả phòng ngừa vi phạm chưa cao.
Nguyên nhân chưa có giải pháp tác nghiệp cụ thể, phương thức hoạt động này chưa được cán bộ, kiểm sát viên đầu tư nghiên cứu thường xuyên, sâu sát; Một số đồng chí lãnh đạo Viện kiểm sát cấp huyện còn thiếu kiểm tra, hướng dẫn chỉ đạo nên có trường hợp khi ban hành kết luận kiến nghị chưa chính xác.  

II. Nội dung của chuyên đề:

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động trực tiếp kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác tạm giữ, tạm giam đối với Nhà tạm giữ, Trại tạm giam của Viện kiểm sát 2 cấp;  Mỗi cán bộ, kiểm sát viên cần nắm vững và triển khai các giải pháp tác nghiệp theo những nội dung sau:

         1. Nghiên cứu áp dụng chính xác cơ sở, căn cứ pháp lý cho việc thực hiện hoạt động trực tiếp kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác tạm giữ, tạm giam đối với Nhà tạm giữ, Trại tạm giam của Viện kiểm sát 2 cấp:
         - Đầu tiên là Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân năm 2014 là cơ sở pháp lý trung tâm nhất cho việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của VKSND nói chung, hoạt động trực tiếp kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác tạm giữ, tạm giam đối với Nhà tạm giữ, Trại tạm giam nói riêng (khoản 2 điều 6 và các quy định từ điều 22 đến điều 26); Luật thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015(Điều 42, 43) khi Luật có hiệu lực thi hành.
         - Tiếp theo để hình dung, bao quát và cụ thể hóa những nội dung công tác, để biết được những nội dung công việc phải làm, làm thế nào, làm ở đâu, làm với đối tượng nào; phải nghiên cứu một cách kỹ lưỡng toàn bộ nội dung của Quy chế công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự số: 35/QĐ-VKSTC-V4 ngày 29/1/2013 của Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Bao gồm các nội dung công tác cụ thể phải tiến hành như sau:

        2. Nội dung hoạt động công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam: Theo quy chế 35 thì có 03 nội dung lớn cho hoạt động công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam phải tiến hành như sau:
         a) Kiểm sát thủ tục, hồ sơ người bị tạm giữ, tạm giam
         +Mọi trường hợp tạm giữ phải đảm bảo đúng đối tượng, đúng thủ tục theo quy định và đối với họ đã có quyết định tạm giữ đang còn hiệu lực pháp luật của cơ quan và người có thẩm quyền;
       +Mọi trường hợp gia hạn tạm giữ phải được Viện kiểm sát cùng cấp phê chuẩn;
       +Trong thời hạn tạm giữ, nếu không đủ căn cứ khởi tố bị can thì phải trả tự do ngay cho người đã bị tạm giữ. Khi nhận được quyết định trả tự do, quyết định huỷ bỏ biện pháp tạm giữ thì cơ quan, đơn vị và người có trách nhiệm trong việc tạm giữ phải chấp hành ngay.
      +Người bị tạm giam phải có lệnh hoặc quyết định hợp pháp và đang còn hiệu lực pháp luật của cơ quan và người có thẩm quyền theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự.
      + Hồ sơ tiếp nhận người bị tạm giữ, tạm giam vào nơi giam, giữ theo đúng quy định của pháp luật và được cập nhật đầy đủ các tài liệu phát sinh trong quá trình tạm giữ, tạm giam.
      +Kiểm sát chặt chẽ việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của Trưởng nhà tạm giữ, Giám thị trại tạm giam; trong đó, chú ý việc thông báo bằng văn bản cho cơ quan đang thụ lý vụ, việc biết có người bị tạm giữ, tạm giam sắp hết thời hạn theo quy định; phối hợp với cơ quan quản lý giam, giữ yêu cầu cơ quan có thẩm quyền khắc phục kịp thời các trường hợp quá hạn tạm giữ, tạm giam.
       b) Kiểm sát việc thực hiện chế độ quản lý tạm giữ, tạm giam
         +Việc giam, giữ được bố trí theo khu vực và phân loại theo quy định; chống thông cung, liên lạc, phá buồng giam, trốn khỏi nơi giam, giữ; vi phạm nội quy, quy chế nhà tạm giữ, trại tạm giam; phạm tội mới trong giam giữ.
        +Việc trích xuất, xử lý kỷ luật, bàn giao người bị tạm giữ, tạm giam của Trưởng nhà tạm giữ, Giám thị trại tạm giam theo quy định của pháp luật.
        + Kịp thời phát hiện những sơ hở, thiếu sót và vi phạm pháp luật trong công tác quản lý người bị tạm giữ, tạm giam để kiến nghị hoặc kháng nghị yêu cầu Trưởng nhà tạm giữ, Giám thị trại tạm giam có biện pháp chấn chỉnh, tổ chức phòng ngừa và khắc phục nhằm hạn chế đến mức thấp nhất vi phạm, tội phạm xảy ra ở nơi giam, giữ.
       c) Kiểm sát việc thực hiện chế độ đối với người bị tạm giữ, tạm giam
        + Nhằm đảm bảo an toàn về tính mạng, sức khỏe, tài sản, danh dự, nhân phẩm của người bị tạm giữ, tạm giam và các quyền khác của họ không bị pháp luật tước bỏ được tôn trọng. Chống dùng nhục hình, xâm phạm sức khỏe, tính mạng đối với người bị tạm giữ, tạm giam dưới bất kỳ hình thức nào.
       + Nhằm đảm bảo thực hiện đầy đủ các chế độ: ăn, ở, mặc, nhận quà và đồ dùng sinh hoạt, thăm gặp, gửi thư, khám chữa bệnh... đối với người bị tạm giữ, tạm giam, người bị kết án tử hình theo quy định của pháp luật.

        3. Nội dung cơ bản khi thực hiện phương thức trực tiếp kiểm sát nhà tạm giữ, trại tạm giam:
      +Trực tiếp kiểm sát định kỳ, đột xuất phải có quyết định trực tiếp kiểm sát, khi kết thúc có kết luận bằng văn bản. Trước khi tiến hành trực tiếp kiểm sát định kỳ, Viện kiểm sát có kế hoạch trực tiếp kiểm sát; nội dung kế hoạch, quyết định, kết luận trực tiếp kiểm sát thực hiện theo hướng dẫn của VKSNDTC.
       + Trực tiếp kiểm sát định kỳ và đột xuất do Viện trưởng, Phó Viện trưởng hoặc kiểm sát viên được ủy quyền tiến hành.
       + Khi tiến hành trực tiếp kiểm sát: Kiểm tra hồ sơ, tài liệu và sổ sách của nhà tạm giữ, trại tạm giam cùng cấp và cấp dưới; Hồ sơ người bị tạm giữ, tạm giam do người có trách nhiệm trong tạm giữ, tạm giam xây dựng và quản lý bao gồm các tài liệu, các loại sổ sách để quản lý theo dõi việc chấp hành thủ tục, chế độ tạm giữ, tạm giam theo quy định của pháp luật; Kiểm sát việc lập hồ sơ, lưu giữ tài liệu, ghi chép sổ theo dõi và đối chiếu với người bị tạm giữ, tạm giam theo quy định của pháp luật; gặp hỏi người bị tạm giữ, tạm giam, trường hợp cần thiết thì lập biên bản, lấy lời khai của người bị tạm giữ, tạm giam về việc thực hiện các quy định của pháp luật trong tạm giữ, tạm giam, đảm bảo cho việc thực hiện khách quan, toàn diện, đầy đủ đúng quy định của pháp luật.
       + Kêt thúc cuộc kiểm sát tổng hợp kết luận công bố dự thảo trước Trưởng nhà tạm giữ, Giám thị trại tạm giam. Khi phát hiện có vi phạm pháp luật trong việc tạm giữ, tạm giam, thì Viện trưởng, Phó Viện trưởng hoặc Kiểm sát viên trực tiếp kiểm sát ký kết luận Yêu cầu, Kiến nghị, Kháng nghị yêu cầu đình chỉ việc thi hành, sửa đổi hoặc bãi bỏ quyết định có vi phạm pháp luật, chấm dứt việc làm vi phạm pháp luật trong việc tạm giữ, tạm giam; Kiến nghị khắc phục nguyên nhân và điều kiện dẫn đến vi phạm pháp luật và phòng ngừa tội phạm có thể xảy ra, yêu cầu xử lý người vi phạm pháp luật.
      + Theo dõi việc thực hiện kiến nghị, kháng nghị của cơ quan quản lý giam giữ theo thời hạn luật định gửi cho Viện kiểm sát.
      + Hồ sơ Trực tiếp kiểm sát: Khi thực hiện một cuộc trực tiếp kiểm sát, kiểm sát viên phải thiết lập hồ sơ riêng và lưu giữ đầy đủ các tài liệu, sắp xếp chặt chẽ, khoa học theo trình tự thời gian bao gồm:
           Quyết định, kế hoạch trực tiếp kiểm sát, biên bản công bố QĐ,KH trực tiếp kiểm sát(nếu có), toàn bộ các tài liệu thu thập được trong quá trình TTKS, bút tích ghi chép, trích dẫn, tổng hợp vi phạm trong quá trình TTKS của kiểm sát viên, báo cáo tổng hợp đề xuất của kiểm sát viên, bản dự thảo kết luận, biên bản công bố dự thảo kết luận(nếu có), bản kết luận chính thức, văn bản trả lời thực hiện kiến nghị, kháng nghị của cơ quan quản lý giam giữ.

           4.Kỹ năng khi tiến hành Trực tiếp kiểm sát nhà tạm giữ, Trại tạm giam.

           4.1.Thu thập, nghiên cứu các văn bản, tài liệu làm cơ sở, căn cứ pháp lý xác định vi phạm trong hoạt động tạm giữ, tạm giam của cơ sở giam giữ:
Phải thu thập lưu trữ đầy đủ, nghiên cứu kĩ lưỡng các văn bản, tài liệu làm căn cứ pháp lý cho việc xác định vi phạm trong hoạt động tạm giữ, tạm giam, để khi kiểm tra đối chiếu, so sánh đánh giá xác định một cách chính xác khi kết luận một nội dung nào đó. Mỗi cán bộ, KSV đều thiết lập cho mình một bộ tài liệu làm căn cứ cho hoạt động kiểm sát TGTG.
Văn bản cho hoạt động kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam:
Khi tiến hành hoạt động kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam phải thu thập và nghiên cứu nắm vững các văn bản chính sau đây:
       - Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân (căn cứ  để ban hành quyết định TTKS)
        -Nghị định 89/1998/NĐ-CP ngày 7/11/1998 và Nghị định 98/2002/NĐ-CP ngày 27/11/2002 của Chính Phủ;
       - Luật thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 (khi có hiệu lực)
       - Hướng dẫn 605/HD-C81-C84 ngày 19/12/2012 của Bộ Công an;
       - Bộ luật Tố tụng hình sự;
       - Hướng dẫn 9191/HD-C81-C84 ngày 21/10/2011 của Bộ Công an;
       - Quy định 851/QĐ-C81 ngày 10/4/2012 của Bộ Công an về hoạt động căng tin.

           4.2. Kỹ năng tác nghiệp triển khai cuộc TTKS nhà tạm giữ, trại tạm giam:
Từ góc độ chức năng, nhiệm vụ và nội dung hoạt động kiểm sát; trên cơ sở kết quả công tác kiểm tra và tổng kết thực tiễn, tập hợp các vi phạm và mô hình hóa nhằm giúp kiểm sát viên nhận dạng các vi phạm thường gặp, kỹ năng phát hiện khi tiến hành trực tiếp kiểm sát tại nhà tạm giữ, trại tạm giam để nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác kiểm sát, có thể đưa ra một số dạng vi phạm và ký năng phát hiện như sau:
           a)Kỹ năng phát hiện vi phạm qua công tác nắm tình hình, thu thập tài liệu trước khi tiến hành kiểm sát nhà tạm giữ, trại tạm giam.
Để phát hiện vi phạm thông qua công tác nắm tình hình chấp hành pháp luật tại nhà tạm giữ, trại tạm giam; ngoài hệ thông sổ sách quản lý nghiệp vụ theo quy định của ngành, KIểm sát viên cần lập hồ sơ, sổ sách để theo dõi quá trình chấp hành pháp luật của nhà tạm giữ, trại tạm giam. Tùy theo đối tượng, tính chất của NTG, TTG mà mình kiểm sát để lập hồ sơ, sổ sách quản lý tình hình cho phù hợp. Hồ sơ, sổ sách cần được cập nhật kịp thời và có hệ thống giúp kiểm sát viên nắm được tình hình chấp hành pháp luật về quản lý người bị tạm giữ, tạm giam tại NTG,TTG.
      Việc thu thập tài liệu, thông tin để phát hiện vi phạm qua các nguồn: Kết quả hoạt động kiểm sát việc quản lý người bị tạm giữ, tạm giam của Viện kiểm sát, công tác phối hợp với các khâu công tác khác trong ngành, qua kiến nghị của các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội, qua các phương tiện thông tin đại chúng vv. Cần lưu ý hệ thống sổ sách phải được ghi chép cập nhật đầy đủ cùng với việc so sánh đối chiếu nghiên cứu sẽ giúp kiểm sát viên đánh giá được tình hình chấp hành pháp luật tại NTG, TTG; Như việc bắt khẩn cấp, phê chuẩn bắt khẩn cấp, việc giam giữ quá hạn, tạm đình chỉ, trốn, chết, kỷ luật.
     Nghe Trưởng nhà tạm giữ, Giám thị trại tạm giam báo cáo tình hình chấp hành pháp luật tại nhà tạm giữ, trại tạm giam trong công tác quản lý người bị tạm giữ, tạm giam.
       Thông qua việc phân tích tổng hợp từ các nguồn thông tin đã được ghi chép theo hệ thống, những tài liệu hồ sơ đã thu thập được và báo cáo của đơn vị khi tiến hành kiểm sát làm căn cứ để kiểm sát viên xác minh làm rõ vi phạm.
            b)Kỹ năng phát hiện vi phạm khi kiểm sát việc thực hiện thủ tục pháp luật đối với hồ sơ người bị tạm giữ, tạm giam tại nhà tạm giữ, trại tạm giam.

+Trước hết cần nắm được những vi phạm cơ bản thường gặp:
         Đối với cơ quan tiến hành tố tụng:
             -Hồ sơ còn thiếu biên bản bắt hoặc báo cáo bắt giữ;
             -Tính thời hạn tạm giữ, tạm giam không đúng quy định;
             -Ghi căn cứ bắt giữ không ghi theo hành vi mà ghi theo tội danh;
             - Gửi các quyết định không kịp thời đến cơ quan quản lý giam giữ.
         Đối với cơ quan quản lý giam giữ:
             -Không lập biên bản giao nhận và xác định tình trạng sức khỏe khi tiếp nhận người bị tạm giữ, tạm giam;
             - Không lập danh chỉ bản của người bị tạm giam;
             - Không thực hiện việc thông báo sắp hết thời hạn tạm giữ, tạm giam cho các cơ quan thụ lý theo quy định (điểm d, Điều 11 của Quy chế TGTG).

+Một số kỹ năng cơ bản nhằm phát hiện vi phạm:
Để phát hiện vi phạm trong việc thực hiện thủ tục pháp luật tại nhà tạm giữ, trại tạm giam Kiểm sát viên cần tập trung chủ yếu vào kiểm tra sổ sách, hồ sơ của người bị tạm giữ, tạm giam được cơ quan quản lý giam giữ thiết lập.
Về sổ sách: kiểm tra xem đã lập đầy đủ, đúng mẫu và cập nhật đầy đủ theo mẫu quy định các loại sổ sách về tạm giữ, tạm giam theo quy định tại        Hướng dẫn 605/HD-C81-C84 ngày 19/12/2012 của Bộ Công an chưa?
Về hồ sơ: Đã thiết lập, lưu giữ đầy đủ, đúng mẫu các tài liệu theo quy định tại Hướng dẫn 605/HD-C81-C84 ngày 19/12/2012 của Bộ Công an chưa? Bao gồm: Biên bản giao nhận, phiếu khám sức khỏe, Danh chỉ bản, quyết định tạm giữ, tạm giam, quyết định gia hạn TGTG, các quyết định phê chuẩn của Viện kiểm sát, bản tự khai lý lịch, thông báo sắp hết hạn TGTG, nhận xét định kỳ đối với trường hợp tạm giam trên ba tháng; chú ý thời hạn tạm giữ, tạm giam ở từng giai đoạn đối với từng loại tội theo quy định Bộ luật TTHS; các quyết định xử lý của cơ quan tiến hành tố tụng.( Lưu ý nội dung các lệnh trích xuất thường vi phạm: không ghi rõ lý do, mục đích, thời hạn, cán bộ thực hiện trích xuất; phiếu khám sức khỏe không phản ánh đầy đủ các nội dung theo mẫu quy định).
Đối với trại tạm giam cần kiểm tra số đối tượng đã xét xử án có hiệu lực pháp luật chờ chuyển trại giam đang bị tạm giam chờ thủ tục để tồn nhiều chưa làm thủ tục chuyển thi hành án; làm rõ trách nhiệm thuộc cơ quan nào để kháng nghị yêu cầu xử lý giải quyết.
Kiểm tra các biên bản bắt chú ý thành phần trong biên bản, đối chiếu chữ ký của các bên tham gia, tài sản và các tang vật thu giữ.

             c)Kỹ năng phát hiện vi phạm khi kiểm sát việc quản lý đối với người bị tạm giữ, tạm giam tại nhà tạm giữ, trại tạm giam.
        + Những vi phạm cơ bản thường gặp:
            Cơ sở vật chất cho công tác quản lý giam giữ không đảm bảo so với yêu cầu như nhà giam, buồng giam giữ đã xuống cấp; phân loại tổ chức giam giữ không theo quy định, không xếp vị trí nằm trong buông giam, sử dụng người bị tạm giam giúp việc cho cán bộ quản giáo không đúng quy định dẫn đến hiện tượng “đầu gấu”, “anh, chị”trong buồng giam; công tác quản lý giam giữ còn buông lỏng, chủ quan, thiếu cảnh giác, công tác kiểm tra, kiểm soát người bị tạm giữ, tạm giam thiếu chặt chẽ để xảy ra trốn, tự sát, phạm tội mới, mang vật cấm vào buồng giam, vi phạm nội quy, quy chế giam giữ vv.
     +Kỹ năng phát hiện vi phạm:
      - Đối với việc phân loại tổ chức giam giữ: Để phát hiện vi phạm trong phân loại tổ chức giam giữ, KSV yêu cầu người có trách nhiệm cung cấp sổ phân loại giam giữ, danh sách các đối tượng bị tạm giữ, tạm giam ở từng khu giam, tiến hành kiểm tra các buồng giam giữ khi xét thấy cần thiết. Ngoài việc kiểm tra chung thì một số buồng giam bắt buộc phải kiểm tra: Giam đối tượng tử hình, buồng kỷ luật, buồng giam giữ vị thành niên, phụ nữ, buồng tạm giam chung. Khi kiểm tra kiểm danh, kiểm diện, gặp hỏi đối tượng;
      Xem xét tổng thể các hệ thống khu giam, buồng giam, hệ thống tường rào bảo vệ nhà tạm giữ, trại tạm giam xem có đảm bảo cho việc giam giữ không yêu cầu cơ quan quản lý giam giữ phản ánh và báo cáo đầy đủ số liệu về tình hình trốn, chết, phạm tội mới, vi phạm nội quy quy chế trong thời điểm kiểm sát; Lưu ý nghiên cứu sổ theo dõi kỷ luật, phân loại các dạng vi phạm, xác định nguyên nhân điều kiện dẫn đến vi phạm để kiến nghị phòng ngừa.

            d)Kỹ năng phát hiện vi phạm trong công tác giáo dục đối với người bị tạm giữ, tạm giam tại nhà tạm giữ, trại tạm giam.
        + Những vi phạm cơ bản thường gặp:
          Không phổ biến nội quy nhà tạm giữ, trại tạm giam và các quy định của pháp luật liên quan đến tạm giữ, tạm giam , không niêm yết nội quy NTG,TTG trong buồng giam giữ (Quy định tại Hướng dẫn 9191/C81-C84 ngày 21/10/2011 của Bộ Công an).
         +Kỹ năng phát hiện vi phạm:
           Kiểm sát viên trực tiếp gặp hỏi người bị tạm gĩư, tạm giam về những nội dung mà họ đã được cán bộ NTG,TTG phổ biến và cho học tập như thế nào sau khi tiếp nhận;
         Kiểm tra nội dung tự kiểm điểm chấp hành nội quy, quy chế đánh giá thái độ khai báo trong qúa trình tạm giữ, tạm giam, nhận xét của Trưởng NTG, Giám thị TTG (tài liệu này lưu trong hồ sơ TGTG).
đ)Kỹ năng phát hiện vi phạm khi kiểm sát thực hiện chế độ đối với người bị tạm giữ, tạm giam tại nhà tạm giữ, trại tạm giam.
           + Những vi phạm cơ bản thường gặp:
             Giam, giữ không đảm bảo diện tích chỗ ở (Luật THTGTG 2015 là chỗ nằm); không thực hiện đầy đủ chế đọ ăn thêm ngày lễ, tết; cấp phát không đầy đủ tiêu chuẩn, chú ý tiêu chuẩn của đối tượng bị giam giữ là phụ nữ; việc tổ chức khám, chữa bệnh cho người bị TGTG, việc thực hiện chế độ thăm gặp không đúng quy định; sử dụng đối tượng tạm giam để lao động phục vụ NTG,TTG.
       +Kỹ năng phát hiện vi phạm:
          Thông qua danh sách, kiểm danh, kiểm diện tại các buồng giam KSV ước lượng hoặc có thể đo tính diện tích chia cho số người trong buồng giam để xác định nếu<2m2 là vi phạm.
          Gặp hỏi đối tượng đang bị TG,TG về chế độ tiêu chuẩn ăn hàng ngày, các ngày lễ, tết, chế độ thăm gặp, nhận, gửi quà, sử dụng tiền lưu ký..
         Kiểm tra sổ cấp phát xà phòng, đường, khăn mặt(Chế độ VS phụ nữ) do bộ phận hậu cần quản lý, kèm theo chứng từ mua hàng hóa, kiểm tra sổ, danh sách cấp phát từng đối tượng và việc ký xác nhận
        Kiểm tra sổ theo dõi thăm gặp, nhận quà, sổ gửi tiền lưu ký, sử dụng tiền lưu ký và đăng ký mua hàng của người bị tạm giữ, tạm giam.
        Kiểm tra sổ công khai tài chính về tiêu chuẩn, chế độ ăn hàng ngày; sổ xuất nhập kho, hóa đơn, chứng từ, hợp đồng mua bán lưu ý phải có chữ ký của cán bộ quản giáo phụ trách bếp, tổ nấu ăn hoặc người nấu ăn hàng ngày và người chứng kiến.
        Kiểm tra cơ sở khám chữa bệnh cho người bị TGTG lưu ý việc khám chữa bệnh cho các đối tượng mắc bệnh truyền nhiễm, bệnh lý ngoài xã hội; Kiểm tra việc tiếp nhận quản lý thuốc tân dược (thuốc y tế cấp và thuốc do gia đình người bị TGTG gửi đến, kiểm tra tại các buồng giam giữ xem việc quản lý, sử dụng thuốc có đầy đủ chặt chẽ không.
         Kiểm tra căng tin xem xét việc phê duyệt danh mục hàng hóa và giá bán, kiểm tra báo cáo kết quả hoạt động căng tin để phát hiện vi phạm (Quy định 851/QĐ-C81 ngày 10/4/2012 về tổ chức hoạt động căng tin trong NTG,TTG của Bộ Công an). 

            e)Kỹ năng phát hiện vi phạm khi kiểm sát việc bảo đảm tính mạng, tài sản, danh dự, nhân phẩm của người bị tạm giữ, tạm giam và các quyền lợi khác của họ không bị pháp luật tước bỏ được tôn trọng tại nhà tạm giữ, trại tạm giam.
          + Những vi phạm cơ bản thường gặp:
         Giam giữ không có căn cứ và trái pháp luật, người bị tạm giữ, tạm giam bị xâm hại về sức khỏe, tính mạng, quyền sở hữu tài sản trong quá trình bị giam giữ..
          +Kỹ năng phát hiện vi phạm:
        Để phát hiện vi phạm Kiểm sát viên cần gặp hỏi người bị tạm giữ, tạm giam về lý do bị bắt giữ, có được giải thích về quyền và nghĩa vụ của người bị TGTG không, có được quản giáo xếp vị trí nằm trong buồng giam không, có ý kiến đề nghị gì với Viện kiểm sát về việc bảo đảm quyền lợi?
        Xem xét sổ theo dõi đơn thư khiếu nại, tố cáo tại NTG,TTG, kết quả giải quyết; Nghiên cứu sổ theo dõi kỷ luật đối với người bị TG,TG nhằm xác định số lượt người vi phạm, tính chất vi phạm, hình thức xử lý kỷ luật vv.
h) Kỹ năng xây dựng các Quyết định, Kế hoạch, Kết luận TTKS.
        - Phải đảm bảo về thể thức văn bản
        - Áp dụng chính xác căn cứ pháp luật để ban hành:
          +Căn cứ để ban hành Quyết định TTKS: Điểm a khoản 2 Điều 22 Luật TCVKSND; Điều 6, Điều 42 Luật THTGTG năm 2015(áp dụng khi luật có hiệu lực thi hành).
          +Căn cứ ban hành kế hoạch: Điều 22 Luật TCVKS, Quyết định TTKS của đơn vị.
         + Căn cứ ban hành Kết luận: Gồm quyền kháng nghị, kiến nghị, yêu cầu quy định tại điểm đ khoản 2 Điều 22 Luật TCVKSND năm 2014; Trách nhiệm thực hiện yêu cầu, kiến nghị, kháng nghị quy định tại điều 24 Luật TCVKSND năm 2014; Khi Luật thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 có hiệu lực pháp luật thì áp dụng điểm đ Điều 42 và Điều 43. (Lưu ý: thời hạn yêu cầu trả lời việc thực hiện kháng nghị là 15 ngày, kiến nghị là 30 ngày chỉ áp dụng khi Luật có hiệu lực, hiện tại chỉ yêu cầu trả lời theo quy định tại điều 24 Luật TCVKSND chưa có thời hạn cụ thể).

          *Một số điểm cần lưu ý khi tiến hành trực tiếp kiểm sát tại nhà tạm giữ, trại tạm giam:

          Theo nội dung trên có 06 dạng vi phạm thường gặp và kỹ năng phát hiện vi phạm khi tiến hành kiểm sát NTG,TTG được xây dựng và tập hợp theo chức năng nhiệm vụ, nội dung hoạt động kiểm sát mà bất kỳ cuộc kiểm sát nào một mặt hay toàn diện đều liên quan đến các dạng vi phạm đã trình bày.
        Nội dung các dạng vi phạm thường gặp và kỹ năng phát hiện như trên chỉ mang ý nghĩa chỉ dẫn, nhận dạng vi phạm. Vì vậy khi tiến hành kiểm sát ở những đơn vị khác nhau, nội dung khác nhau kiểm sát viên phải nắm chắc các quy định của pháp luật, nghiên cứu kỹ đặc điểm của đối tượng quản lý và tùy theo tình hình cụ thể để vận dụng cho phù hợp. ( Lưu ý vận dụng khi Luật thi hành tạm giữ, tạm giam năm 2015 có hiệu lực thi hành phải chú ý những điểm mới khác so với Quy chế tạm giữ, tạm giam ban hành theo Nghị định 89/1998)
      Xét trên góc độ từng giai đoạn quản lý đối tượng giam giữ và hoạt động kiểm sát giam giữ thì có thể phân tích thành nhóm kỹ năng phát hiện như sau:
       -Một là kỹ năng nghiên cứu sổ sách, hồ sơ để phát hiện vi phạm (có 18 loại sổ sách theo Hướng dẫn 605/HD-C81-C84 ngày 19/12/2012 của Bộ Công an)về tạm giữ và tạm giam.
      -Hai là kỹ năng kiểm tra thực tế tại các buồng giam, giữ quản lý người bị tạm giữ, tạm giam tại nhà tạm giữ, trại tạm giam.
      Để đạt kết quả tốt cần có sự liên hệ, so sánh giữa kết quả nghiên cứu hồ sơ và thực tế kiểm tra hỏi đối tượng bị quản lý, trên cơ sở đó tìm ra những mâu thuẫn, sơ hở của cơ quan quản lý giam giữ và các cơ quan tiến hành tố tụng.
          Nội dung giải pháp tác nghiệp trên tuy chưa thật đầy đủ, toàn diện nhưng phần nào giúp cho cán bộ, kiểm sát viên khi thực hiện hoạt động trực tiếp kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc tạm giữ, tạm giam tại nhà tạm giữ, trại tạm giam; khi nghiên cứu chuyên đề này đã hình dung được gần như toàn bộ hoạt động tác nghiệp, những yêu cầu cần và đủ cho việc thực hiện hoạt động công tác này; góp phần nâng cao chất lượng công tác kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam của Viện kiểm sát nhân dân./.

Tác giả bài viết: Trịnh Xuân Thu

Tổng số điểm của bài viết là: 11 trong 3 đánh giá

Xếp hạng: 3.7 - 3 phiếu bầu
Click để đánh giá bài viết

  Ý kiến bạn đọc

Chuyển đổi số
Hưởng ứng giải  Búa Liềm Vàng
Giải báo chí phòng, chống tham nhũng, tiêu cực
Công khai ngân sách
Mail công vụ
Thống Kê Truy Cập
  • Đang truy cập53
  • Hôm nay12,426
  • Tháng hiện tại802,054
  • Tổng lượt truy cập16,496,820
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây